İstanbul Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi Kurumsal Akademik Arşivi
DSpace@İSTÜN, Üniversite mensupları tarafından doğrudan ve dolaylı olarak yayınlanan; kitap, makale, tez, bildiri, rapor, araştırma verisi gibi tüm akademik kaynakları uluslararası standartlarda dijital ortamda depolar, Üniversitenin akademik performansını izlemeye aracılık eder, kaynakları uzun süreli saklar ve telif haklarına uygun olarak Açık Erişime sunar.
Güncel Gönderiler
Dinamik raf sistemli servis robotu
(BIDGE Publications, 2025) Çalışkan, Abdurrahim; Çebi, Mehmet Fatih; Çelik, Miraç Mehmet; Güneş, Rabia Yaren; Şahin, Kerem; Uluç, Hatice Ece; Ak, Mine; Solmaz, Arif; Tanrıver, Kürşat
Bu çalışmada, gelecekteki robotik servis sistemlerine katkı sağlaması hedeflenen bir servis modeli tasarlanmıştır. Robot, güvenlik kameralarından aldığı görüntü verilerini kullanarak masaların doluluk durumunu analiz etmekte ve siparişi aldığı masaya yönlenmektedir. Bu sürecin, yapay zekâ algoritmaları ile optimize edilerek en verimli yönlendirmeyi sağlaması hedeflenmektedir. Robotun en önemli yeniliklerinden biri, dinamik raf sistemidir. Servis öncesinde aktifleşen bu sistem, rafları masa hizasına getirerek müşterilerin ayağa kalkmadan tepsiye kolayca ulaşmasını sağlamaktadır. İlk raf boşaldığında, tavan kısmındaki boşluğa doğru yükselmekte; ardından ikinci raf, birinci rafın önceki konumuna yükselerek geçmekte ve servis edilmektedir. Diğer raflar için de aynı işlem sırasıyla gerçekleşmektedir. Servis tamamlandığında ise tüm raflar kendi başlangıç konumlarına dönmektedir. Bu mekanizma sayesinde servis sırasında oluşabilecek kazaların önlenmesi hedeflenmektedir. Ayrıca, robota entegre edilecek POS cihazı ile ödeme işlemlerinin yapılabilmesi mümkündür. Sistem tasarımı tamamlanmış; uygun profiller seçilmiş, yapısal analizler gerçekleştirilmiş ve tekerlek tork hesaplarına göre uygun servo motorlar belirlenmiştir. Sistemin yazılım kısmı geliştirme aşamasındadır.
Integrated use of finite element analysis and gaussian process regression in the structural analysis of AISI 316 stainless steel chimney systems
(Nature Portfolio, 2025) Tanrıver, Kürşat; Etyemez, Ayhan; Ay, Mustafa
This study aimed to conduct a comprehensive structural analysis and machine learning-assisted predictive modelling of a chimney system manufactured from 2 mm thick AISI 316 stainless steel with a diameter of Ø500 mm. The primary motivation of this work was to examine, in detail, the structural behavior of chimney modules under various force and pressure conditions using conventional methods, and to develop a reliable model capable of performing parametric predictions for new scenarios based on the acquired data. The scope of the study encompassed finite element analyses of both the entire chimney system and 3-meter-long intermediate modules, field tests, and the application of the Gaussian Process Regression (GPR) machine learning model. In the analysis of the entire chimney system under an applied force of 22,000 N, a maximum stress of 28 MPa and a safety factor of 8.39 were observed in the chimney clamps. The total deformation was found to be 0.58 mm, which is within acceptable limits. In the structural analysis of the intermediate chimney modules under a force of 1000 N and an internal pressure of 5 MPa, a maximum stress of 11,984 MPa, a safety factor of 1.71, and a total deformation of 0.46 mm were determined, all of which are consistent with the literature. The accuracy of these analyses was validated through pressure and leakage tests conducted in accordance with the EN 1859 standard. The developed GPR machine learning model demonstrated exceptionally high accuracy (R² > 0.999) in predicting Von Mises stress values, providing reliable forecasts with an error rate of less than 3% when compared to ANSYS simulation outputs. However, in predicting total deformation values, error rates exceeded 70%, indicating that the model was less sensitive in low-amplitude deformation cases. These findings suggest that the GPR model can generate reliable predictions for Von Mises stress a more critical parameter than total deformation in chimney design. By integrating conventional structural analysis methods with advanced machine learning techniques, this study demonstrates the potential of predictive modeling as an efficient and reliable tool in engineering design processes, making a significant contribution to the field’s body of knowledge.
Özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlerin anne- baba stresi, aile psikolojik sağlamlık ve umut düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
(Hüseyin Kanat, 2025) Kablan, Selvi; Keçeci, Berra
Bu araştırmanın amacı özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlerin anne-baba stresi, aile psikolojik sağlamlık ve umut düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Nicel araştırma yöntemi ve ilişkisel tarama modeli kullanılan bu araştırmada küme örnekleme metodu kullanılmış ve araştırmanın örneklemini 2024-2025 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Sultangazi ve Gaziosmanpaşa ilçesinde bulunan Millî Eğitim Bakanlığına bağlı özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine devam eden özel gereksinimli çocukların anne ve babaları oluşturmaktadır. Araştırmaya 332 anne ve baba katılmıştır; bunların 223’ü kadın, 109’u erkektir. Veri toplama aracı olarak; Anne- Baba Stres Ölçeği, Aile Psikolojik Sağlamlık Ölçeği Kısa Formu, Sürekli Umut Ölçeği ve Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin 76 analiz süreci, SPSS 25.0 istatistik yazılım programı aracılığıyla yürütülmüştür. Araştırmada, normallik değerlendirilmesi çarpıklık ve basıklık katsayıları üzerinden yapılmış; betimsel istatistiklerin yanı sıra Bağımsız Örneklemler T-Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (Anova), LSD testi ve Pearson korelasyon analizi gibi çeşitli parametrik testlerden yararlanılmıştır. Çalışmada elde edilen bulgular, anne ve babaların demografik değişkenlere göre farklılıklar olduğunu göstermektedir. Kadın katılımcılar, erkeklere göre daha yüksek düzeyde aile psikolojik sağlamlık ve umut düzeyine sahipken, aynı zamanda daha yüksek stres yaşadıkları saptanmıştır. 0–6 yaş arası çocuğu olan ebeveynler daha yüksek umut ve psikolojik sağlamlık düzeyine sahipken daha düşük stres yaşadıkları saptanmıştır. Korelasyon ve regresyon analizleri; umut ve psikolojik sağlamlık arasında pozitif, stres düzeyi ile her iki değişken arasında ise negatif yönde anlamlı ilişkiler olduğunu saptanmıştır. Umut ve stres düzeyleri psikolojik sağlamlığın; aile psikolojik sağlamlığı ve stres düzeyleri ise umudun anlamlı olduğu belirtilmiştir. Araştırma bulguları, psikolojik sağlamlık düzeyinin ebeveyn stresini azaltmada önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Bu durum, psikolojik sağlamlığın önleyici ve koruyucu ruh sağlığı hizmetlerinde öncelikli olarak ele alınması gereken bir değişken olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca, ebeveynlerin umut düzeylerini artırmaya yönelik geliştirilecek müdahale ve programların, stresle baş etme becerilerini destekleyebileceği düşünülmektedir. Bu bağlamda, ailelere yönelik hazırlanacak psikoeğitim programlarının hem psikolojik sağlamlığı hem de umut duygusunu güçlendirecek şekilde planlanması, ebeveynlerin psikolojik iyi oluşlarını desteklemede etkili bir yaklaşım sunabilir.
Patterns of nutritional supplement use in Turkish handball players: Influence of sex and competition level based on the ais classification system
(MDPI Publishing, 2025) Mor, Ömer; Sanchez-Oliver, Antonio Jesus; Bayraktar, Bülent; Günalan, Elif
Handball is a sport that demands explosive movements and unique skills, and its popu larity has been rising in recent years. This study evaluated elite handball players’ nutri tional supplement (NS) use profiles and the differences in sex, competition level, and com petition type based on the Australian Institute of Sport (AIS) criteria. The data collection form contains questions about participants’ sociodemographic characteristics, training de tails, use of supplements, and related factors. Supplements were classified into A, B, C, and D classes according to the scientific evidence level of the AIS. The study involved 92 elite handball athletes, comprising 48 professionals and 44 amateurs, and included 37 fe males and 55 males. The most frequently used supplements among participants were magnesium (37.0%) (Group C—AIS), vitamin C (20.7%) (Group B—AIS), whey protein (19.6%), sports bars (19.6%), and vitamin D (19.6%) (Group A—AIS). Regarding sex dif ferences, a significant difference was observed only in Group C supplements, with male players using them more frequently than female players (p < 0.05). Professional athletes exhibited a significantly higher prevalence of supplement use, covering total, Group A, sports foods, performance supplements, and Groups B and C, relative to amateur players (p < 0.05). The results reveal that handball players have limited awareness of NS, empha sizing the need for training and consulting services.
Türk Kızılay İstanbul Aşevlerinde dağıtılan menülerin besin ögesi içeriklerinin değerlendirilmesi
(İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, 2025) Eryılmaz, Aleyna; Özel, Sude; Ergün, Özer; Günalan, Elif
Amaç Türk Kızılay’ın İstanbul aşevlerinde dağıtılan menülerin makro- ve mikro besin ögelerinin miktarlarının incelenmesi ve ulusal ve uluslararası otoritelerin belirlediği günlük referans alım değerlerini karşılamadaki yeterliliklerinin saptanması amaçlanmıştır. Yöntem Çalışmada, Türk Kızılay İstanbul aşevlerinden (n=6) edinilen 487 adet menüde yer alan reçetelerin makro- ve mikro besin ögesi içerikleri BeBiS (Beslenme Bilgi Sistemi) programı ile analiz edilmiştir. Elde edilen veriler Jamovi istatistik programına aktarılarak menülerdeki besin ögelerinin ortalama (x̄), standart sapma (SS), minimum ve maximum değerleri saptanmıştır. Ardından, menülerin besinsel içerikleri Türkiye Beslenme Rehberi-2022 (TÜBER-2022), Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) ve Gıda ve İlaç İdaresi'nin (FDA) diyet referans alım değerleri ile karşılaştırılmıştır. Çalışmaya dâhil edilen kurumlar tek öğün yemek sağladıkları için, menü içeriğindeki besinsel bileşenlerin yeterliliği değerlendirilirken referans değerlerin 2/5’ini karşılamaları gerektiği dikkate alınmıştır. Bulgular Menülerdeki karbonhidrat, D vitamini, riboflavin, C vitamini, potasyum ve kalsiyum seviyelerinin TÜBER-2022, EFSA ve FDA’da önerilen günlük alım değerlerini karşılamada yetersiz olduğu saptanmıştır. Sonuç Aşevleri çoğunlukla yoksulluk içinde yaşayan yetişkinler, yaşlılar, özellikle de evsizler için birincil beslenme kaynağı görevi görmektedir. Elde edilen veriler bu kurumlardan gıda yardımı alan bireylerde özellikle mikro besin ögesi yetersizlikleri görülebileceğini işaret etmektedir. Aşevi menülerinin ulusal ve uluslararası otoritelerce belirlenen günlük referans alım değerleriyle uyumlu olması Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’ndan Açlığa Son hedefine ulaşmaya katkı sağlayacaktır.
