Post-covid 19 komplikasyonu; emosyonel yeme, immün değişiklikler ve kalp-damar hastalıkları

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

IUC University Press

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Araştırma projeleri

Organizasyon Birimleri

Dergi sayısı

Özet

Koronavirüsler 21. yüzyılda keşfedilmiş ve 1960’tan sonra insanlarda solunum yolu hastalıklarına neden olduğu anlaşılmış, ağır pnömoni tablosuyla mortalite oranlarını artırmış olduğu anlaşılmış virüslerdir. Covid-19 her ne kadar solunum sistemini etkileyen virüslerin neden olduğu bir hastalık olarak kayıtlara geçmiş olsa da eşlik eden çeşitli sosyal ve psikolojik etkiler ve bunlara eşlik eden uyku bozukluğu, depresyon, anksiyete, sinir sisteminin klinik belirtileri ve ilişkili nörolojik semptomlar rapor edilmiştir. Polifaji, Covid19’un merkezi sinir sistemi üzerindeki uzun süreli etkilerinden biri olarak kabul edildiği bildirilmiştir. Covid19’un bir şekilde sinir sistemi ile ve ayrıca ACE-II reseptörleri ile de etkileşime geçtiğini, büyük olasılıkla hipotalamusa giden bir yol bulduğunu ve polidipsi ve polifaji belirtilerine neden olabildiği bildirilmiştir. Polifaji, aşırı yeme ile karakterize iştah bozukluğu durumudur. Covid-19 tanısını takip eden karantina koşullarında gelişen durgudurum değişikliğinin yarattığı emosyonel yeme obeziteyi körüklerken; obezitenin de hem Covid-19 için predispozan faktör olduğu hem de hastalığın seyrini ağırlaştırabileceği belirtilmiştir. Emosyonel yeme davranışını körükleyen stresli olay bireyi hızlı rahatlama hissi yaratacak besin arayışına yönlendirebilir. Bu besinler genellikle karbonhidrat oranı yüksek, hazırlaması kolay, konfor besinleri olarak da anılan kişinin beslenme öyküsünde çocukluğunda yeri olan besinlerdir. Yemek yeme isteğinin artması nedeniyle iştahı kontrol altına almak için ve iştah kontrolü aracılığıyla obeziteden korunarak veya kontrol altına alarak metabolik strese bağlı hem lokal hem de sistemik immün değişikliklerden ve kalp-damar hastalıklarından korunabilmek için çeşitli beslenme müdahalelerinde bulunulması önerilir. Stresle baş edebilmenin öğrenilmesi duygusal yemeyi önleyeceğinden, bireylere koruyucu sağlık önle doğrultusunda özellikle bu dönemde psikolojik destek sağlanması önerilebilir, verilecek beslenme eğitimleri ile iştah yönetimi ve emosyonel yeme konusunda hamle yapılabilir.
Coronaviruses were were found to cause respiratory diseases in humans, and were found to increase mortality rates with severe pneumonia. Although Covid-19 has been recorded as a disease caused by viruses affecting the respiratory system, various accompanying social and psychological effects and accompanying sleep disturbance, depression, anxiety, clinical mani festations of the nervous system and associated neurological symptoms have been reported. Polyphagia has been reported to be considered one of the long-lasting effects of Covid19 on the central nervous system. It has been reported that Covid19 somehow interacts with the nervous system and also with ACE-II receptors, most likely finding a pathway to the hypothalamus and can cause symptoms of polydipsia and polyphagia. Polyphagia is an appetite disorder charac terized by overeating. Emotional eating caused by the mood change that developed in the qua rantine conditions following the diagnosis of Covid19 fueled obesity, while obesity was reported to be both a predisposing factor for Covid19 and may aggravate the course of the disease. The stressful event that fuels emotional eating behavior may lead the individual to search for foods that will create a feeling of quick relief. These foods are usually high in carbohydrates, easy to prepare, also known as comfort foods, and have a place in the nutritional history of the individual in childhood. Various nutritional interventions can be used to control appetite due to increased desire to eat and to prevent or control obesity through appetite control and to protect against immune changes and cardiovascular diseases due to metabolic stress. Since learning to cope with stress will prevent emotional eating, it may be recommended to provide psychological sup port to individuals in line with preventive health measures, especially in this period, and moves can be made in appetite management and emotional eating with nutrition education.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Emosyonel Yeme, İmmün Değişiklikler, İmmun Sistem, Kalp-Damar Hastalıkları, Covid19, Emotional Eating, İmmune Changes, İmmune System, Cardiovascular Diseases

Kaynak

Kalp, Damar ve Ödem; Beslenme ve Egzersiz

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Günebak, Ç. T. (2024). Post-covid 19 komplikasyonu; emosyonel yeme, immün değişiklikler ve kalp-damar hastalıkları. A. Akgül (Ed.) Kalp, Damar ve Ödem; Beslenme ve Egzersiz (ss. 125-132). İstanbul: IUC University Press. https://doi.org/10.5152/9300