Üremeye yardımcı tedavi yöntemleri ve etik sorunlar: Mümkün olan her şey ahlaki midir?

dc.authorid0000-0001-5700-0835en_US
dc.authorscopusid8531620400en_US
dc.contributor.authorAz, Adem
dc.contributor.authorKaraman, Muhammet İhsan
dc.date.accessioned2022-12-23T08:54:00Z
dc.date.available2022-12-23T08:54:00Z
dc.date.issued2022en_US
dc.departmentFakülteler, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalıen_US
dc.description.abstractÜremeye Yardımcı Tedavi Yöntemleri (ÜYTY) çocuk sahibi olmak isteyen çiftler için tüm Dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır. Hatta çoğu ülkede tüp bebek ile ilgili etik tartışmalar artık ÜYTY’i prosedürel olarak incelememektedir. Fakat yöntemin bu kadar sık ve yaygın uygulanması herhangi bir etik kaygı içermediği anlamına gelmemektedir. Ek olarak ÜYTY ile birlikte günümüzde anne-baba adayları çocuklarının cinsiyetini ve fiziksel özelliklerini dahi seçebilmekte; eş cinsel bireyler ya da bekâr kadınlar tek başına, çocuk sahibi olabilmektedir. Mitokondri değiştirme terapileri, gamet ve embriyo bağışı ve taşıyıcı annelik gibi pek çok farklı uygulama ÜYTY ile mümkün olmaktadır. Peki tıbbi ve teknik olarak mümkün olan her şeyi yapabilir miyiz? İnsanı merkeze koyan, özellikle de yeni teknolojiler ile ilgili bir uygulamada yargıya varmadan önce iki temel soru muhakkak sorulmalıdır: “Herkes bu uygulamayı yaparsa ne olur?” ve “bu uygulama nelere yol açar?”. Böylece özel bir alan ile ilgili olarak insanoğluna ahlaki gelen bir uygulamanın genele yayılması durumunda nelere yol açabileceği kolaylıkla görülebilir. Sınırsız bir üreme ve çocuk sahibi olma arzusunun her koşulda hak görülmesi çocuğu ebeveynlerin nesnesi haline getirmektedir. Bu nedenle ÜYTY geliştirilirken sadece bireylerin üreme özgürlüğü ya da kendi bedeni üzerinde söz sahibi olma hakkı değil, doğacak çocuğun hakları da düşünülmelidir. Ayrıca insanı geliştirmeyi ve değiştirmeyi hedef edinen biyoteknolojiler insanlık şerefine (human dignity) ve yaradılışına saldırmaktadır. Bu makalenin amacı ÜYTY’i hem teknik açıdan hem de diğer sosyal yönleriyle etik perspektifinden tartışmaktır.en_US
dc.description.abstractAssisted Reproductive Technologies (ART) are widely used all over the world for couples who want to have children. Ethical debates about IVF in most countries no longer examine ART procedurally. Although IVF is used so frequently and widely, it includes some ethical concerns. In addition, with ART, parents can choose the gender and physical characteristics of their children; Homosexual individuals or single women can have children. Many different treatments such as mitochondrial replacement therapies, gamete and embryo donation, and surrogacy are possible with ART. Can we do everything that is medically and technically possible? Before making a judgment about an application that focuses on people, especially about new technologies, two basic questions must be asked: “What would happen if everyone made this application?” and “what does this practice lead to?”. In this way, we can easily see the consequences of a ethical practice in a particular field when spread to the public. Defending reproductive autonomy and the desire to have children under all conditions makes the child an object of the parents. For this reason, while developing ART, not only the reproductive freedom of individuals or the right for one to make their own decisions but also the rights of the child should be considered. In addition, biotechnologies that aim to improve and change humans attack human dignity and creation. This article aimed to discuss ART from an ethical perspective, both from a technical and social aspect.en_US
dc.identifier.citationAz, A. & Karaman, M. İ. (2022). Üremeye yardımcı tedavi yöntemleri ve etik sorunlar: Mümkün olan her şey ahlaki midir? Androloji Bülteni, 24(4), 278-287. https://doi.org/10.24898/tandro.2022.22800en_US
dc.identifier.doi10.24898/tandro.2022.22800en_US
dc.identifier.endpage287en_US
dc.identifier.issue4en_US
dc.identifier.startpage278en_US
dc.identifier.trdizinid1165606
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.24898/tandro.2022.22800
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.13055/336
dc.identifier.volume24en_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizinen_US
dc.institutionauthorKaraman, Muhammet İhsan
dc.language.isotren_US
dc.publisherTürk Androloji Derneğien_US
dc.relation.ispartofAndroloji Bültenien_US
dc.relation.publicationcategoryDiğeren_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectÜremeye Yardımcı Tedavi Yöntemlerien_US
dc.subjectEtiken_US
dc.subjectEmbriyo Bağışıen_US
dc.subjectTaşıyıcı Anneliken_US
dc.subjectSperm Bankasıen_US
dc.subjectÜç Ebeveynli Bebeken_US
dc.subjectAssisted Reproductive Technologiesen_US
dc.subjectEthicsen_US
dc.subjectEmbryo Donationen_US
dc.subjectSurrogacyen_US
dc.subjectSperm Banken_US
dc.subjectThree-Parent Babyen_US
dc.titleÜremeye yardımcı tedavi yöntemleri ve etik sorunlar: Mümkün olan her şey ahlaki midir?en_US
dc.title.alternativeAssisted reproductive technologies and ethical issues: Is every possible thing moral?en_US
dc.typeReview Articleen_US
dspace.entity.typePublication

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
Tam Metin / Full Text
Boyut:
162.32 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Kapalı Erişim
İsim:
license.txt
Boyut:
1.44 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama: