Et Bağımlılığı Anketi'nin Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik analizi ve çevreye duyarlı beslenmeyle ilişkisinin incelenmesi
Yükleniyor...
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Et Bağımlılığı Anketi (EBA), et tüketimindeki pozitif bağı ölçmek için kullanılan bir ölçektir. Bu çalışma, üniversite öğrencileri arasında EBA’nın Türkçe versiyonunun geçerliğini ve güvenilirliğini belirlemek ve sosyodemografik özellikler, et tüketimi ve Çevreye Duyarlı Beslenme Ölçeği (ÇDBÖ)’nin alt ölçekleri gibi çeşitli değişkenlerle ilişkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Çalışma İstanbul Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi'nde öğrenim gören 214 lisans öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara EBA, Besin Sıklığı Anketi ve ÇDBÖ uygulanmıştır. Madde analizi, Cronbach alfa (CA), sınıf içi korelasyon katsayısı (ICC) test/tekrar test güvenilirliği, tek yönlü ANOVA, Welch ANOVA, t-testi, Pearson korelasyonu, Tukey HSD veya Games-Howell Post Hoc testleri SPSS (versiyon 26) ile yapılmıştır ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) lavaan R (sürüm 0.6-13) ve semPlot R (sürüm 1.1.6) paketleri ile uygulanmıştır. EBA alt ölçeklerinin CA ve ICC değerleri hazcılık için 0.91 ve 0.92, ilgi için 0.74 ve 0.45, yetki için 0.76 ve 0.78, bağımlılık için 0.86 ve 0.91 ve küresel puan için sırasıyla 0.91 ve 0.92’dir. İkinci dereceden DFA modelinde test edilen model için tüm faktör yükleri istatistiksel olarak anlamlı bulunmuş ve yüksek uyum indeksleri elde edilmiştir. (χ2/df=151.93/101=1.50; RMSEA=0.05; SRMR=0.08; NFI=0.97; NNFI=0.99; CFI=0.99; GFI=0.98; AGFI=0.97). Hazcılık, ilgi, bağımlılık ve küresel alt-ölçek puanları erkeklerde anlamlı olarak daha yüksektir (p<0.05). Yetki alt ölçeği gelir<gider grubunda gelir=gider grubuna göre anlamlı olarak yüksektir (p<0.05). Ayrıca, kırmızı et ve kümes hayvanı tüketimi yüksek olan katılımcılar anlamlı olarak daha yüksek hazcılık, bağımlılık ve küresel EBA puanlarına sahiptir (p<0.05). EBA’nın Türkçe versiyonu üniversite öğrencileri arasında geçerli ve güvenilir bir ölçek olarak kabul edilebilir. Cinsiyet, ekonomik durum ve et tüketimi EBA puanlarında belirleyici faktörler olabilir.
Meat Attachment Questionnaire (MAQ) is a scale to measure the positive bond in meat consumption. This study aimed to determine the validation and reliability of the Turkish version of the MAQ and to investigate its relationship with various variables such as sociodemographics properties, meat consumption, and sub-scales of Green Eating Survey (GES) among university students. Research was conducted with 214 undergraduate students of Istanbul Health and Technology University. MAQ, Food Frequency Questionnaire, and GES were applied to participants. Item analysis, Cronbach’s alpha (CA), intraclass correlation coefficient (ICC) test/retest reliability, one-way ANOVA, Welch ANOVA, t-test, Pearson’s correlation, Tukey HSD, or Games-Howell Post Hoc tests were performed by SPSS (version 26) and confirmatory factor analysis (CFA) was applied usage with lavaan R (version 0.6-13) and semPlot R (version 1.1.6) packages. CA and ICC values of MAQ subscales were determined as 0.91 and 0.92 for hedonism, 0.74 and 0.45 for affinity, 0.76 and 0.78 for entitlement, 0.86 and 0.91 for dependence and 0.91 and 0.92 for global score, respectively. All factor loadings were statistically significant and high fit indices were obtained for the model tested in the second-order CFA model. (χ2/df=151.93/101=1.50; RMSEA=0.05; SRMR=0.08; NFI=0.97; NNFI=0.99; CFI=0.99; GFI=0.98; AGFI=0.97). Scores of hedonism, entitlement, dependence, and global subscales were significantly higher in men (p<0.05). The entitlement subscale was significantly higher in the income<expenses group than in the income=expenses group (p<0.05). In addition, participants with higher red meat and poultry consumption had significantly higher hedonism, dependence, and global scores of MAQ (p<0.05). Turkish version of MAQ can be accepted as a reliable and valid scale among university students. Sex, economic status, and meat consumption can be determining factors in MAQ scores.
Meat Attachment Questionnaire (MAQ) is a scale to measure the positive bond in meat consumption. This study aimed to determine the validation and reliability of the Turkish version of the MAQ and to investigate its relationship with various variables such as sociodemographics properties, meat consumption, and sub-scales of Green Eating Survey (GES) among university students. Research was conducted with 214 undergraduate students of Istanbul Health and Technology University. MAQ, Food Frequency Questionnaire, and GES were applied to participants. Item analysis, Cronbach’s alpha (CA), intraclass correlation coefficient (ICC) test/retest reliability, one-way ANOVA, Welch ANOVA, t-test, Pearson’s correlation, Tukey HSD, or Games-Howell Post Hoc tests were performed by SPSS (version 26) and confirmatory factor analysis (CFA) was applied usage with lavaan R (version 0.6-13) and semPlot R (version 1.1.6) packages. CA and ICC values of MAQ subscales were determined as 0.91 and 0.92 for hedonism, 0.74 and 0.45 for affinity, 0.76 and 0.78 for entitlement, 0.86 and 0.91 for dependence and 0.91 and 0.92 for global score, respectively. All factor loadings were statistically significant and high fit indices were obtained for the model tested in the second-order CFA model. (χ2/df=151.93/101=1.50; RMSEA=0.05; SRMR=0.08; NFI=0.97; NNFI=0.99; CFI=0.99; GFI=0.98; AGFI=0.97). Scores of hedonism, entitlement, dependence, and global subscales were significantly higher in men (p<0.05). The entitlement subscale was significantly higher in the income<expenses group than in the income=expenses group (p<0.05). In addition, participants with higher red meat and poultry consumption had significantly higher hedonism, dependence, and global scores of MAQ (p<0.05). Turkish version of MAQ can be accepted as a reliable and valid scale among university students. Sex, economic status, and meat consumption can be determining factors in MAQ scores.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Et, Geçerlilik, Güvenilirlik, Sürdürülebilirlik, Meat, Validity, Reliability, Sustainability
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Günalan, E. (2023). Et Bağımlılığı Anketi’nin Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik analizi ve çevreye duyarlı beslenmeyle ilişkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) İstanbul Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
