Umut ve kaygı arasında genetik müdahale biyoetik bir çözümleme

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Hayat Sağlık ve Sosyal Hizmetler Vakfı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/restrictedAccess

Araştırma projeleri

Organizasyon Birimleri

Dergi sayısı

Özet

CRISPR/Cas-9 tekniğinin geliştirilmesi ve bu tekniğin hedefe yönelik programlanabilir olmasını takiben genetik müdahale, moleküler biyoloji ve genetik uzmanlarınca yürütülen araştırmaların yoğunlaştığı başlıca konu haline gelmiştir. Genetik müdahale insanlar, hayvanlar, bitkiler ve mikroorganizmalar üzerinde kullanılma potansiyeline sahiptir. Kimileri için bilimin ulaştığı bu son nokta insanlığa yeni bir umut sunmaktayken; kimileri ise bu teknolojinin özellikle insanlar üzerindeki muhtemel kullanımını hayra yormamakta, insanın ve insanlığın geleceğine dair kaygı duymaktadır. İnsanlar üzerinde iki farklı genetik müdahale mümkündür: somatik genetik müdahale ve soy hattına yönelik genetik müdahale. “Gen terapisi” olarak da bilinen somatik genetik müdahale, hemen doğum sonrasında ya da yetişkin bir kişide gerçekleştirilebilir nitelikte olup, belirli bir organı ya da dokuyu hedeflemektedir. Müdahalenin etki süresi değişmekle birlikte, çoğunlukla işlemin belirli aralıklarla ve yaşam boyu tekrar edilmesi gerekmektedir. Bu müdahaleler yalnızca tedavi olan kişiyi etkilemekte ve bu etki nesiller arasında kalıtsal bir aktarım sağlamamaktadır. Somatik müdahaleler, trilyonlarca hücreden müteşekkil insan organizmasında belirli bir hücre ya da doku kitlesini hedeflemesi sebebiyle oldukça meşakkatli olup, bu durum tedavinin ücretine de yansımakta ve dünyanın en pahalı tedavileri arasında yerini almaktadır. Tüm bu dezavantajlara rağmen, biyoetik tartışmalara bakıldığında somatik genetik müdahalelerin ekseriyetle “etik açıdan kabul edilebilir” olarak değerlendirildiği görülmektedir.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Kaynak

Umut ve kaygı arasında genetik müdahale biyoetik bir çözümleme

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Barış, M. (2022). Umut ve kaygı arasında genetik müdahale biyoetik bir çözümleme. İstanbul: Seçil Ofset Matbaa